Er zijn in Nederland heel veel coaches. “Coach” is populair en wordt als titel steeds vaker gebruikt. Soms wordt er wat ludiek gedaan over de toename van coaches. Ik vind juist dat er te weinig coaches zijn. Tenminste te weinig mensen die hun coachende vaardigheden goed inzetten. Goede coachende vaardigheden helpen je bij het goed beantwoorden van kleine en grote vragen en geven je richting voor een volgende stap.
Maar hoe doe je dat “coachen”? Goed coachen is natuurlijk niet voorzeggen hoe het moet. Een goede coach helpt de coachee om inzicht te krijgen in de huidige situatie en belemmeringen te onderkennen. Daarna neemt de coachee zelf de beslissing voor een vervolgstap. Dan heeft de coach het werk gedaan en kan de coachee verder op weg naar succes.
GROW
Een effectief en praktisch toepasbaar coachmodel is: GROW. De letters staan hierbij voor:
G: goal, het coachdoel wat je wilt behalen
R: reality, de huidige situatie
O: obstacles, welke belemmeringen ervaar je
W: way forward, wat ga je doen om je doel te behalen
GROW bied je daarmee een fijn handvat voor een doelgericht coachgesprek. Na een opening van het gesprek kan er gezocht worden naar het coachdoel. Soms is dit helder en ligt de vraag direct op tafel. Zelfs dan zou ik toch doorvragen. Waar komt het doel vandaan, wanneer moet het bereikt zijn en waarom? Niet ieder doel is volledig haalbaar, wanneer is jouw coachee tevreden? Waarom is juist dit coachdoel zo belangrijk voor de coachee?
Als coach vraag je door, zo maak je dingen helder
Als coach vraag je door. Je bent niet tevreden met het eerste antwoord. Juist door die extra vragen plaats je het in het juiste perspectief. Na het coachdoel stap je in het gesprek door naar de huidige situatie. Hoe is de realiteit? Is het echt zo slecht? Hoe ziet de realiteit eruit vanaf een ander gezichtspunt? Wie zijn er bij betrokken? Kun je inzoomen en ook uitzoomen op de situatie? Wat ging er mis en wat gaat er goed?
Bij het helder krijgen van de huidige situatie is er altijd één vraag die veel inzicht geeft: wat deed je al om de situatie te veranderen? Ik ben een fan van een stukje papier om de trefwoorden op te schrijven. Soms is er een whiteboard. Het gaat immers om inzicht voor de coachee. De G en de R van het GROW model zijn behandeld. Als het goed is zit je beide lekker in het gesprek. De coachee is dus helemaal klaar voor jouw volgende vraag.
Welke obstakels liggen er tussen willen en kunnen?
Welke belemmeringen ervaart de coachee om het doel te bereiken? We zijn bij de O van obstacles aanbeland. Welke opties heeft de coachee? Wat zijn de voor- en nadelen van de opties? Welke optie is gemakkelijk uit te voeren en welke moeilijker? Soms wordt dit een mooie brainstorm. Pas op dat de coachee niet in de dramadriehoek stapt. Voer een positief oplossingsgericht gesprek. Schrijf ook de meest absurde oplossing op. Vaak komt door associatie er een goede maar onverwachte oplossing aan het licht.
The way forward! Wat gaat de coachee doen? Ik stel de vraag ook altijd zo direct: “wat ga jij nu doen?” Dat moet dan een pakkende slogan opleveren. Daarna geef ik in het gesprek die slogan altijd handen en voeten door verduidelijkende vragen te stellen. Wanneer ga je het doen? Heb je hulp nodig? Wat is je eerste concrete stap? Wat zijn je vervolgstappen? Wat doe je bij tegenslag, stel dat het niet lukt?
GROW bied je een helder stappenplan
In vier heldere stappen van een vragende blik naar een duidelijk oplossingsgericht stappenplan. GROW geeft je een praktisch gereedschap in handen. Zorgt dit dat je een coach bent? Nee. Coaches zijn mensen die een vakopleiding gevolgd hebben, soms meerdere of een specialisatie. Coaches zijn ingeschreven bij een vakorganisatie en voldoen aan een minimaal aantal uren coaching per jaar om vaardig te blijven.
GROW bied je wel uitstekende coachende vaardigheden. En die vaardigheden gun ik iedereen. Met dit model help ik mijzelf als ik denk geconfronteerd te worden met een probleem. Wat is mijn doel, wat is de realiteit, welke obstakels kom ik tegen? Ah, dan volgt daaruit mijn weg vooruit. En op dezelfde manier gebruik ik dit model in gesprekken met anderen. Coachees, maar zeker ook collega’s of vrienden die mij een vraag voorleggen.
Gertjan Vermaas, KIVI Ingenieurscoach
