Onderzoeksinstituten Deltares en TNO hebben in opdracht van Rijkwaterstaat onderzoek gedaan naar de oorzaak van het falen van de trekankers van de Prinses Margriettunnel in de snelweg A7 tussen Joure en Sneek.
Beeld: Tunneldeel verzwaard met zandzakken en betonblokken in december 2022. Agnes Monkelbaan, Creative Commons.
In december 2022 constateerde Rijkswaterstaat dat het grondwater een tunnelsegment omhoog drukte. In augustus dit jaar kwam de tunnel voor een deel opnieuw omhoog nadat de druk van het grondwater onder de tunnel steeg door herstelwerkzaamheden. De conclusie van de onderzoeksinstituten is dat het omhoog komen van het tunneldeel is veroorzaakt doordat de paalfundering niet meer in staat was om de opwaartse waterdruk te weerstaan. De voorspanstaven die onderdeel uitmaken van de destijds aangebrachte paalfundering zijn gebroken als gevolg van corrosie.
In 2011 is bij de Vlaketunnel een vergelijkbare calamiteit opgetreden. Ook daar zijn ankerpalen bezweken als gevolg van het breken van de centrale ankerstaaf door spanningscorrosie. Naar aanleiding van het omhoogkomen van Vlaketunnel en Prinses Margriettunnel is gekeken of er objecten in beheer zijn bij Rijkswaterstaat met een vergelijkbare funderingsconstructie.
Zes objecten
‘Op basis van de nu beschikbare informatie is er bij vier objecten van Rijkswaterstaat gebruik gemaakt van hetzelfde type voorspanstaven in de trekpalen’, zo schreef demissionair minister Mark Harbers eerder deze week in een brief aan de Tweede Kamer. In de brief zijn de onderzoeksresultaten van TNO en Deltares uiteengezet. De vier andere objecten in beheer bij Rijkswaterstaat zijn de Heinenoordtunnel, een tunnelbak in het Kleinpolderplein, de Taxandriatunnel en de Vollenhoventunnel. Ook bij de bouw van de Hemspoortunnel en de Kiltunnel is gebruik gemaakt van dezelfde staalsoort in de trekankers.
Maatregelen
Om het risico op bezwijken van de fundering bij de vier objecten van Rijkswaterstaat te bepalen, zal Rijkswaterstaat een 24/7 monitoringssysteem installeren voor het vroegtijdig herkennen van eventueel falen. Daarnaast zal Rijkswaterstaat bestaande satellietmetingen uitwerken om mogelijke deformatie in het verleden in beeld te brengen. Een risico-analyse, bestaande uit een analyse van het ontwerp en veiligheids-/capaciteitsanalyse van de huidige fundering, behoort eveneens tot de maatregelen.
Meer informatie
Brief demissionair minister Mark Harbers aan de Tweede Kamer
Paalfundering Prinses Margriettunnel gebroken door corrosie – Rijkswaterstaat
Vloer Prinses Margriettunnel komt weer omhoog – Infrasite
